General Motors, Lufthansa, Fannie Mae, Eurobank είναι μερικά μόνο ονόματα εταιριών που ενώ υπήρξαν κερδοφόρες επί μακρόν, στο τέλος δεν θα επιβίωναν χωρίς τη στήριξη των κυβερνήσεών τους.
TWA, Kodak, Compaq, Ηλεκτρονική Αθηνών: Μεσουράνησαν επί μακρόν αλλά στο τέλος δεν τα κατάφεραν. Εξαφανίστηκαν.
Οι λίστες παρόμοιων εταιριών ατελείωτες. Amazon, Zara, Apple, Microsoft, Google, Jumbo. Σήμερα μεσουρανούν. Αύριο;
Ποιος είναι ο λόγος ή οι λόγοι που οι πρώτες εταιρίες χρειάστηκαν τη στήριξη των κυβερνήσεων τους για να επιβιώσουν; Ποιοι οι λόγοι που έπεσαν έξω οι δεύτερες; Ποιοι οι λόγοι που μεσουρανούν οι τρίτες;
Θα μπορούσαμε να αναλύσουμε και να εφεύρουμε πολλούς λόγους είτε για την General Motors, είτε για την Ηλεκτρονική Αθηνών είτε για την Google. Θα μπορούσαμε κάλλιστα να επιχειρηματολογήσουμε για το πόσο καλή ή κακή οργάνωση είχαν αυτές οι εταιρίες. Θα μπλέκαμε όμως σε ατέρμονες αναλύσεις και σκέψεις. Ας απλοποιήσουμε λοιπόν την ανάλυσή μας και ας εστιάσουμε στον σημαντικότερο από τους λόγους.
Ανταγωνιστικό Πλεονέκτημα
Ας εξετάσουμε ορισμένα παραδείγματα.
- Τι έφταιξε στην περίπτωση της άλλοτε κραταιάς General Motors;
Η General Motors μοιραζόταν στην Αμερική την πίτα με τη Ford, ως μία από τις δύο εταιρίες της Αμερικής που παρήγαγαν αυτοκίνητα πολυτελείας (στην περίπτωσή της, Cadillac). Ήταν δύσκολο για οποιαδήποτε άλλη αμερικάνικη εταιρία να τις ανταγωνιστεί. Προφανώς η General Motors απολάμβανε κάποιου είδους ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Είχε ιδιόκτητη τεχνογνωσία (proprietary technology), είχε «αιχμάλωτη πελατεία» (captive customers) που ορκιζόταν στο όνομά της, και απολάμβανε οικονομίες κλίμακας (economies of scale).
Όλα αυτά… μέχρι να αντιληφθούν οι Ευρωπαίοι και οι Ιάπωνες ότι η αμερικανική αγορά είχε ενδιαφέρον. Μόλις οι «ξένες δυνάμεις» εισέβαλαν στην αγορά της Αμερικής η πίτα μοιράστηκε σε πολλούς ενώ τα έξοδα παρέμειναν τα ίδια, το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα έπαψε να υφίσταται και τα προβλήματα φούντωσαν. Χρειάστηκε η βοήθεια της αμερικανικής κυβέρνησης για να έχει η General Motors τα εφόδια και τον χρόνο να αναδιοργανωθεί και να μπορεί σήμερα να επιβιώνει.
Αντίστοιχα, η Ηλεκτρονική Αθηνών ευημερούσε στην Ελλάδα, παρόλο που δραστηριοποιούνταν σε έναν ανέκαθεν πολύ ανταγωνιστικό κλάδο, αυτόν της λιανικής των ηλεκτρικών ειδών. Οι «παίχτες» της αγοράς ήταν μετρημένοι στα δάχτυλα ενός χεριού και οι δεξιότητές τους παρόμοιες. Μέχρι τη στιγμή που ανέλαβε τον Κωτσόβολο ένας χαρισματικός ηγέτης, κάνοντας πράγματα που δεν ήταν σε θέση να μιμηθούν οι ανταγωνιστές του, κερδίζοντας έτσι αυτός το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Το τέλος της Ηλεκτρονικής Αθηνών ήρθε ταχύτατα. Ο ανταγωνισμός την κατέστρεψε.
- Έχει η Google ανταγωνιστή; Υπάρχει άλλο αξιόλογο search engine όπως το δικό της; Η απάντηση είναι απλή: Όχι.
Προφανώς και η Google έχει proprietary technology, άπειρους captive customers και economies of scale. Φαντάζει ακατόρθωτο για τον οποιονδήποτε ανταγωνιστή να μπει στα «χωράφια» της. Από τι θα μπορούσε να κινδυνεύσει η Google στο μέλλον; Ίσως από κάποια νέα τεχνολογία όπως η Τεχνητή Νοημοσύνη, αν δεν επενδύσει γρήγορα σε αυτή. Το έχει όμως ήδη κάνει με την Bard AI. Βέβαια υπάρχουν και άλλες εταιρίες που έχουν επενδύσει σε Τεχνητή Νοημοσύνη. Δεν θα είναι μόνη η Google, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Θα μπορούσαν να έχουν κάνει κάτι η General Motors και η Ηλεκτρονική Αθηνών για να αντιμετωπίσουν τις δυσκολίες που έρχονταν;
Ίσως ναι. Αυτό όμως είναι θέμα για ένα επόμενο άρθρο μας.
Αλήθεια, εσείς έχετε κάνει ποτέ μία στρατηγική αποτίμηση για να διαπιστώσετε πού βρίσκεστε στρατηγικά σήμερα; Ή πού θα είστε αύριο; Κάνετε βήματα για να προστατεύσετε το ανταγωνιστικό σας πλεονέκτημα; Είστε έτοιμοι για μία πιθανή «εισβολή» από νέους ανταγωνιστές στο μέλλον;
Στην EBITS έχουμε την τεχνογνωσία για να σας βοηθήσουμε να απαντήσετε σε αυτά τα ερωτήματα. Θα χαρώ να επικοινωνήσετε μαζί μου και να κλείσουμε μία πρώτη συμβουλευτική συνάντηση χωρίς χρέωση.
