Για τα Ελληνικά δεδομένα οι επιχειρήσεις διακρίνονται με βάση 3 κριτήρια (Σύνολο ενεργητικού – Κύκλος εργασιών – Αριθμός απασχολουμένων) σε:
- Μεγάλες οντότητες
- Μεσαίες οντότητες
- Μικρές οντότητες
- Πολύ μικρές οντότητες
Όταν πρόκειται για την αγορά μιας πολύ μικρής η μικρής επιχείρησης, δεν μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τους κανόνες και τα κριτήρια με τα οποία αξιολογούμε μια μεσαία ή μεγάλη οντότητα. Αν συγκρίνουμε τις πολύ μικρές και τις μικρές επιχειρήσεις με τις μεσαίες και τις μεγάλες θα παρατηρήσουμε ότι υπάρχουν βασικές διαφορές στον τρόπο απεικόνισης και ανάλυσης των χρηματοοικονομικών καταστάσεων και αποτελεσμάτων τους, καθώς και στον τρόπο λειτουργίας και στην απόδοσή τους. Πριν ξεκινήσουμε την αναζήτησή μας για την αγορά μιας πολύ μικρής ή μικρής επιχείρησης πρέπει πρώτα να κατανοήσουμε τις διαφορές μεταξύ των διαφορετικών μεγεθών επιχειρήσεων.
Αρχικά βάση του άρθρου 2, του Νόμου 4308/2014, κατατάσσονται με βάση το μέγεθός τους, ως εξής :
- Μεγάλες οντότητες: (υπερβαίνουν τα όρια δύο τουλάχιστον από τα ακόλουθα τρία κριτήρια)
- Σύνολο ενεργητικού: 20.000.000 ευρώ.
• Καθαρό ύψος κύκλου εργασιών: 40.000.000 ευρώ.
• Μέσος όρος απασχολουμένων κατά τη διάρκεια της περιόδου: 250 άτομα.
- Σύνολο ενεργητικού: 20.000.000 ευρώ.
- Μεσαίες οντότητες: (δεν υπερβαίνουν τα όρια δύο τουλάχιστον από τα ακόλουθα τρία κριτήρια)
- Σύνολο ενεργητικού: 20.000.000 ευρώ.
• Καθαρό ύψος κύκλου εργασιών: 40.000.000 ευρώ.
• Μέσος όρος απασχολουμένων κατά τη διάρκεια της περιόδου: 250 άτομα.
- Σύνολο ενεργητικού: 20.000.000 ευρώ.
- Μικρές οντότητες: (δεν υπερβαίνουν τα όρια δύο τουλάχιστον από τα ακόλουθα τρία κριτήρια)
- Σύνολο ενεργητικού: 4.000.000 ευρώ.
• Καθαρό ύψος κύκλου εργασιών: 8.000.000 ευρώ.
• Μέσος όρος απασχολουμένων κατά τη διάρκεια της περιόδου: 50 άτομα.
- Σύνολο ενεργητικού: 4.000.000 ευρώ.
- Πολύ μικρές οντότητες: (δεν υπερβαίνουν τα όρια δύο τουλάχιστον από τα ακόλουθα τρία κριτήρια)
- Σύνολο ενεργητικού (περιουσιακών στοιχείων): 350.000 ευρώ.
• Καθαρό ύψος κύκλου εργασιών: 700.000 ευρώ.
• Μέσος όρος απασχολουμένων κατά τη διάρκεια της περιόδου: 10 άτομα.
- Σύνολο ενεργητικού (περιουσιακών στοιχείων): 350.000 ευρώ.
- Λειτουργούν και βγάζουν κέρδη με διαφορετικούς τρόπους
Οι μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις, εκείνες με ακαθάριστες αποδοχές που κυμαίνονται στα πολλά εκατομμύρια ευρώ, είναι κυρίως εταιρείες που επιδιώκουν να εισαχθούν στο χρηματιστήριο. Με αυτόν τον τρόπο κερδίζουν χρήματα όχι μόνο με την πώληση των προϊόντων και υπηρεσιών τους, αλλά και με την πώληση μετοχών έναντι ενός συγκεκριμένου αντιτίμου. Επιπλέον, οι οικονομικές τους καταστάσεις ελέγχονται επίσημα από ορκωτούς ελεγκτές και δημοσιεύονται σε τριμηνιαία και ετήσια βάση. Οι ιδιοκτήτες (μέτοχοι) λαμβάνουν τακτικά αναφορές αποτελεσμάτων, αλλά δεν συμμετέχουν άμεσα στην εταιρεία. Διοικούνται από μια ομάδα στελεχών που λογοδοτούν στο διοικητικό συμβούλιο.
Αντίθετα, οι πολύ μικρές και οι μικρές ιδιωτικές επιχειρήσεις, βγάζουν τα χρήματά τους κυρίως πουλώντας τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες τους. Αυτές οι επιχειρήσεις δεν υποχρεούνται να ελέγχουν τα οικονομικά τους ή να αναφέρουν τα κέρδη τους, ωστόσο ο ιδιοκτήτης μπορεί να επιλέξει τον τακτικό έλεγχο των οικονομικών για να βοηθήσει στη διαχείριση της επιχείρησης. Στις περισσότερες περιπτώσεις, ο ιδιοκτήτης έχει κάποιο επίπεδο συμμετοχής στην επιχείρηση. Σε πολύ μικρές επιχειρήσεις, ο ιδιοκτήτης δεν αναλαμβάνει μόνο τον ρόλο του διαχειριστή αλλά και όλους τους υπόλοιπους ώστε να λειτουργεί εύρυθμα η επιχείρηση. Ένας ιδιοκτήτης μικρής επιχείρησης δεν λογοδοτεί σε κανέναν παρά στον εαυτό του.
- Τα οικονομικά τους στοιχεία επιδιώκουν διαφορετικούς σκοπούς
Οι μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις, αυτές που είναι δημόσιες και ανήκουν στους μετόχους, θέλουν να δείχνουν τα κέρδη, τον ρυθμό ανάπτυξης και τον πλούτο τους. Θέλουν να δείχνουν πόσο καλά τα καταφέρνουν, έτσι ώστε να πουλήσουν τις μετοχές σε υψηλότερες τιμές. Οι τριμηνιαίες και οι ετήσιες εκθέσεις τους ενδέχεται να παρουσιάζουν στους μετόχους τα κέρδη προ φόρων έτσι ώστε να τους φαίνεται ελκυστικό το αποτέλεσμα, αλλά το καθαρό ποσό μπορεί να διαφέρει αρκετά. Όσον αφορά τις δυνατότητες κέρδους, η οικονομική απόδοση των μεγάλων επιχειρήσεων μετριέται συνήθως με το EBITDA, το οποίο σημαίνει κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων.
Στον κόσμο των μικρών επιχειρήσεων, συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο, οι επιχειρήσεις προσπαθούν να δείχνουν τα ελάχιστα δυνατά κέρδη κυρίως για την ελαχιστοποίηση των φόρων. Ωστόσο, αποκαλύπτουν πολλές πληροφορίες σχετικά με τις οικονομικές επιδόσεις της επιχείρησης και τις δυνατότητες κέρδους – απλά πρέπει να γνωρίζετε πώς να τις εξετάσετε. Όταν εξετάζουμε τις μικρές επιχειρήσεις, το κέρδος του πωλητή μετριέται με το SDE, το οποίο αντιπροσωπεύει το ποσό που μένει στον πωλητή ως εισόδημα. Με άλλα λόγια, η αξία των πωλήσεων και οι ακαθάριστες πωλήσεις συμβάλλουν στον προσδιορισμό της αξίας μιας μικρής επιχείρησης.
- Το μέγεθος της επιχείρησης μπορεί να επηρεάσει τα πιθανά κέρδη της
Αν και οι ακαθάριστες πωλήσεις μπορούν να είναι μια αξιόπιστη μέθοδος για τον προσδιορισμό της αξίας μιας επιχείρησης, οι υψηλότερες ακαθάριστες πωλήσεις δεν σημαίνουν κατ’ ανάγκην και υψηλότερη αξία.
Μόλις μια επιχείρηση κερδίσει περισσότερα από ένα εκατομμύριο ευρώ σε ακαθάριστες πωλήσεις, τα πιθανά κέρδη τους μπορούν να μειωθούν σημαντικά. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι κοστίζουν περισσότερο για να λειτουργούν. Έχουν περισσότερα στελέχη, εργαζόμενους, αποθέματα, και μερικές φορές μικρότερα περιθώρια κέρδους.
Αν ψάχνετε για μια πολύ μικρή η μικρή επιχείρηση που κερδίζει λιγότερα από ένα εκατομμύριο σε ακαθάριστες πωλήσεις, ένας καλός κανόνας για τον καθορισμό του SDE είναι το 20 τοις εκατό των ακαθάριστων πωλήσεων. Ωστόσο, αν ψάχνετε για μια μεγαλύτερη επιχείρηση που κερδίζει πάνω από ένα εκατομμύριο σε ακαθάριστες πωλήσεις, το SDE μειώνεται σε περίπου 10 τοις εκατό ή λιγότερο των ακαθάριστων πωλήσεων.
Ένας έξυπνος αγοραστής επιχειρήσεων θέτει πολλές στοχευμένες ερωτήσεις και ερευνά πριν αρχίσει να ψάχνει. Ως αγοραστής επιχείρησης, μερικές από τις βασικότερες ερωτήσεις στις οποίες θα πρέπει να λάβετε εμπεριστατωμένες απαντήσεις είναι:
- Σε πόσα χρόνια θα κάνω απόσβεση της επένδυσής μου;
- Πόσο θα επηρεαστεί η απόδοση από την αλλαγή της διοίκησης;
- Πόσα χρήματα μπορώ να βγάλω;
Η κατανόηση της πραγματικής αξίας οποιασδήποτε μικρής επιχείρησης απαιτεί επαγγελματική αντιμετώπιση και αναζήτηση. Εάν σας ενδιαφέρει να επιτύχετε το καλύτερο αποτέλεσμα σε μια ενδεχόμενη απόφαση, μην διστάσετε να επικοινωνήσετε με τα εξειδικευμένα στελέχη της Business Interval.